400+ Proverbs with Marathi meaning | मराठी म्हणी व त्यांचे अर्थ : मराठी भाषेत तश्या बऱ्याच म्हणी आहेत. या म्हणींन मध्ये त्या-त्या प्रादेशिक बोली भाषेनुसार त्यांच्या शब्दात बदल होतो, पण त्याच्या मागचा त्यांचा अर्थ किंवा आशय मात्र सारखाच असतो. म्हणींचा अर्थ हा त्या संभाषणातील वाक्यांच्या अर्थानुसार थोडा-फार बदलतो. स्मार्ट-स्कूल ने येथे ४०० हुन अधिक म्हणी व त्यांचा अर्थ देण्याचा प्रयत्न केला आहे.
➤मराठी भाषेतील म्हणी :
| क्र. | मराठी म्हणी | म्हणींचा अर्थ |
|---|---|---|
| १. | देव तारी त्याला कोण मारी ? | जर देवाची कृपा आपल्यावर असेल तर आपले कोणीही वाईट करू शकत नाही. |
| २ | अंगठा सुजला म्हणून डोंगराएवढा होईल का ? | प्रत्येक गोष्टीला ठराविक मर्यादा ही असतेच. |
| ३. | अंगापेक्षा बोंगा मोठा | मूळ गोष्टींपेक्षा त्याच्या अनुषांगिक गोष्टींचा मोठेपण जास्त असणे. |
| ४. | अंगाले सुटली खाज, हाताला नाही लाज | गरज असेल तर कोणतीही गोष्ट करावी लागते. |
| ५. | अंगावरचे लेणे, जन्मभर देणे | दागिन्याकरिता कर्ज काढायचे आणि ते जन्मभर फेडीत बसायचे. |
| ६. | अंत काळापेक्षा मध्यान्हकाळ कठीण | मरण्याच्या वेदनांपेक्षा भुकेच्या वेदना अधिक त्रासदायक वाटतात. |
| ७. | अंथरूण पाहून पाय पसरावे | आपली मर्यादा जाणून कोणतेही कार्य करावे. |
| ८. | अंधारात केले, पण उजेडात आले | कितीही गुप्तपणे केलेली गोष्ट एक-ना-एक दिवस उजेडात येतेच. |
| ९. | अक्कल नाही काडीची नाव सहस्त्रबुद्धे | कोणतेही ज्ञान नसतानाही स्वतःला महाज्ञानी समाजात असतात. |
| १०. | अगं अगं म्हशी, मला कुठे नेशी ? | स्वतः केलेली चूक मान्य न करता, उलटी ती दुसऱ्याच्या माथी मारून मारून मोकळे होणे. |
| ११. | अघटित वार्ता आणि कोल्हे गेले तीर्था | कोणतेही तथ्य नसतानाही, अशक्यकोटीतील गोष्टी करणे. |
| १२. | अचाट खाणे आणि मसणात जाणे. | कोणत्याही गोष्टीचा अतिरके हा वाईटच असतो. |
| १३. | अती झाले गावचे अन पोट फुगले देवाचे | एकाने कृत्य केले आणि त्रास मात्र साऱ्यांना झाला. |
| १४. | अडक्याची अंबा आणि गोंधळाला रुपये बारा | मुख्य गोष्टीपेक्षा त्याच्या अनुषंगिक गोष्टींचाच खर्च जास्त असणे. |
| १५. | अडला हरी गाढवाचे पाय धरी | एखाद्या बुद्धीमान माणसाला देखील अडचणीच्या वेळी मूर्ख माणसाची विनवणी करावी लागते |
| १६. | अडली गाय फटके खाय | एखादा माणूस अडचणीत सापडला, की त्याला सर्व कडून त्रास दिले जाते. |
| १७. | अति तेथे माती | कोणत्याही गोष्टीचा अतिरेक हा शेवटी नुकसान दायकच असतो. |
| १८. | अति शहाणा त्याचा बैल रिकामा | जो मनुष्य फार शहाणपणा करतो त्याचे कार्य अधुरेच राहते. |
| १९. | अतिपरिचयात अवज्ञा | जास्त जवळीकता झाल्यास अपमान होण्याची शक्यता असते. |
| २०. | अती झाले अन आसू आले | कोणत्याही गोष्टीचा अतिरेक हा शेवटी नुकसान दायकच असतो. |
| २१. | अन्नछत्री जेवणे, वर मिरपूड मागणे | दुसऱ्याकडून आवश्यक ती मदत घ्यायची शिवाय आणखीनही काही गोष्टी मागून घेऊन मिजास दाखवायची. |
| २२. | अन्नाचा येते वास, कोरीचा घेते घास | एखादी गोष्ट करायची नाही, पण त्यात मन असणे. |
| २३. | हापापाचा माल गपापा | लोकांचा तळतळाट करून मिळवलेले धन कधी टिकत नाही. |
| २४. | अर्थी दान महापुण्य | गरजू माणसाला दान केल्यामुळे पुण्य मिळते. |
| २५. | अळी मिळी गुप चिळी | रहस्य उघडकीला येऊ नये म्हणून सर्वांनी गप्प बसणे. |
| २६. | अवचित पडे, नि दंडवत घडे | स्वतःची चूक लपविण्याचा प्रयत्न करणे. |
| २७. | अवशी खाई तूप आणि सकाळी पाही रूप | अतिशय उतावळेपणाचे काम. |
| २८. | अवसबाई इकडे पुनवबाई तिकडे | एकमेकांच्या विरुद्ध बाजू. |
| २९. | असंगाशी संग आणि प्राणाशी गाठ | दुर्जन माणसाची सोबत केल्यास जीवालाही धोका निर्माण होतो |
| ३०. | असतील शिते तर जमतील भुते | एखाद्या माणसाकडून फायदा करून घ्यायचा असला की त्याच्या भोवती माणसे गोळा होतात. |
| ३१ | असेल त्या दिवशी दिवाळी नसेल त्यादिवशी शिमगा | अनुकूलता असेल तेव्हा मजा करणे आणि नसेल तेव्हा उपाशी राहण्याची पाळी येणे. |
| ३२. | आंधळं दळतं कुत्रं पिठ खातं | एकानं मेहनत करायची आणि दुसर्‍यांनं त्याचा फायदा घ्यायचा . |
| ३३ | आंधळा मागतो एक डोळा, देव देतो दोन डोळे | अपेक्षेपेक्षा जास्त प्राप्त होणे. |
| ३४. | आंधळ्या बहिर्यांची गाठ | एकमेकांना मदत करण्यास अयोग्य असणार्‍या दोन माणसांची भेट होणे . |
| ३५. | आईचा काळ बायकोचा मवाळ | आईकडे लक्ष्य न देता बायकोची काळजी घेणे. |
| ३६. | आईची माया अन् पोर जाईल वाया | गरजेपेक्षा जास्त लाड केले तर मुले बिघडतात |
| ३७. | आग खाईल तो कोळसे ओकेल | जसे काम तसे फळ |
| ३८ | आग रामेश्वरी, बंब सोमेश्वर | त्रास एकीकडे, उपाय भलतीकडे. |
| ३९ | आचार भ्रष्टी सदा कष्टी | ज्याचे विचार चांगले नसतील . तो नेहमी दु:खी असतो. |
| ४०. | आजा मेला नातू झाला | एखादा तोटा होणे , त्याच वेळी फायद्याची गोष्ट होणे . |
| ४१. | आठ पूरभय्ये नऊ चौबे | खूप मूर्ख लोकांपेक्षा चार हुशार पुरेसे. |
| ४२. | आठ हात लाकूड अन नऊ हात ढिपली | अति मूर्खपणाची अतिशयोक्ती. |
| ४३. | आत्याबाईला जर मिशा असत्या तर | नेहमी कोणत्याही कामात जर तर या शक्यतांचा विचार करणे. |
| ४४. | आधणातले रडतात व सुपातले हसतात | स्वतः संंकटात असतानाही दुसर्‍याचे दुःख पाहून हसू येते. |
| ४५. | आधी पोटोबा मग विठ्ठोबा | पहिले खाण्यापिण्याची सोय पाहावी नंतर देवधर्म करावा. |
| ४६. | आधी शिदोरी मग जेजूरी | पहिले जेवण मग देवपूजा |
| ४७. | आधीच उल्हास त्यात फाल्गुन मास | अगोदरच आळशी असणाऱ्या माणसांच्या बाबतीत त्यांच्या आळशी स्वभावाला पोषक, परिस्थिती निर्माण होणे. |
| ४८. | आधीच तारे, त्यात गेले वारे | विचित्र व्यक्तीच्या वागण्यात भर पडणारी घटना घडणे. |
| ४९. | आधीच मर्कट तशातही मद्य प्याला | आधीच करामती व त्यात मद्य पिऊन जास्तच विचित्र परिस्थिती निर्माण होते. |
| ५०. | आपण मेल्यावाचून स्वर्ग दिसत नाही | स्वतः अनुभवल्या शिवाय शहाणपण नसते. |
| ५१. | आपण हसे लोळायला, शेंबूड आपल्या नाकाला | ज्या अवगुणासाठी आपण दुसर्‍याला हसतो,तेच दोष आपल्या अंगी असणे |
| ५२. | आपला तो बाब्या दुसर्‍याचं ते कारटं | स्वत:चे चांगले आणि दुसर्‍यांचे वाईट असा स्वभाव असणे. |
| ५३. | आपला हात जगन्नाथ | आपली प्रगती ही आपल्या कर्मावर अवलंबून असते. |
| ५४. | आपली पाठ आपणास दिसत नाही | आपले दुर्गुण स्वतःला कधीच दिसत नाहीत. |
| ५५. | आपले नाक कापून दुसऱ्यास अपशकुन | दुसऱ्याला त्रास देण्यासाठी स्वतःचे नुकसान करून घेणे. |
| ५६. | आपलेच दात आपलेच ओठ | आपल्याच माणसाने चूक केल्यामुळे अडचण निर्माण होणे . |
| ५७. | आपल्याच पोळीवर तूप ओढणे | फक्त आपलाच फायदा करून घेणे. |
| ५८. | आयजीच्या जीवावर बायजी उदार | दुसऱ्याचा पैसा खर्च करून उदारता दाखवणे |
| ५९. | आयत्या बिळात नागोबा | दुसर्‍याने केलेल्या गोष्टीचा आपण फायदा उठविणे. |
| ६०. | आलीया भोगाशी असावे सादर | काहीही कटकट न करता असलेली परिस्थिती स्वीकारणे. |
| ६१. | आवळा देऊन कोहळा काढणे | आपला फायद्यासाठी एखाद्या व्यक्तीला छोटी वस्तू देऊन मोठी वस्तू घेणे . |
| ६२. | इकडे आड तिकडे विहीर | दोन्ही बाजूंनी अडचणीची अवस्था निर्माण होणे. |
| ६३. | इच्छा तेथे मार्ग | कोणतीही गोष्ट करण्याची इच्छा असेल तर मार्ग निघतोच. |
| ६४. | इच्छिलेले जर घडते तर भिक्षूकही राजे होते | इच्छेप्रमाणे सगळे झाले तर सर्व लोक धनवान झाले असते. |
| ६५. | इन मीन साडेतीन | एखादी गोष्ट करण्यासाठी कमीत कमी लोक हजर असणे. |
| ६६. | ईश्वर जन्मास घालतो त्याचे पदरी शेर बांधतो | जन्मास आलेल्याचे पालन पोषण कसेही होतेच. |
| ६७. | उंदराला मांजर साक्ष | एखादी वाईट गोष्ट करताना एकमेकांस साथ देणे . |
| ६८. | उंदीर गेला लुटी आणल्या दोन मुठी | प्रत्येक मनुष्य आपल्या कुवतीनुसार काम करतो. |
| ६९. | उंबर पिकले आणि नडगीचे (अस्वलाचे) डोळे आले | फायद्याची वेळी येणे; पण त्याचा फायदा न घेता येणे. |
| ७०. | उकराल माती तर पिकतील मोती | मशागत केली तर चांगले पीक येतेच . |
| ७१. | उखळात डोके घातल्यावर मुसळाची भीती कशाला? | एखादे काम हातात घेतल्यानंतर त्यासाठी पडणाऱ्या श्रमांचा विचार करायचा नसतो. |
| ७२. | उचल पत्रावळी, म्हणे जेवणारे किती? | जे काम करायचे ते सोडून देऊन दुसऱ्याच पंचायती करणे. |
| ७३ | उचलली जीभ लावली टाळ्याला | मागचा पुढचा विचार न करता बोलणे |
| ७४. | उठता लाथ बसता बुक्की | प्रत्येक चुकीच्या कामाबद्दल शिक्षा करणे. |
| ७५. | उडत्या पाखराची पिसे मोजणे | अगदी सहजपणे कोणत्याही कठीण कामाची परीक्षा करणे. |
| ७६. | उथळ पाण्याला खळखळाट फार | अंगी थोडेसे गुण असणाऱ्या माणसाने खूप बढाई मारणे . |
| ७७. | उडाला तर कावळा, बुडाला तर बेडूक | एखाद्या गोष्टीची परीक्षा होण्यासाठी काही वेळ वाट पहावी लागते. |
| ७८. | उतावळा नवरा गुडघ्याला बाशिंग | अतिशय उतावीळपणाने काम करणे. |
| ७९. | उतावळी बावरी (नवरी) म्हातार्‍याची नवरी | अति उतावळेपणाने आपलेच नुकसान होते. |
| ८०. | उद्योगाचे घरी रिद्धी – सिद्धी पाणी भरी | जेथे उद्योग केला असतो तेथे संपत्ती ही येतेच. |
| ८१. | उधारीचे पोते, सव्वा हात रिते | जी गोष्ट दुसऱ्या कडून मागून घ्यावी लागते, ती नेहमी कमीच भासते. |
| ८२. | एक ना धड भाराभर चिंध्या | एकाच वेळी अनेक कामे केली की कोणतेच काम पूर्ण होत नाही. |
| ८३. | उभारले राजवाडे तेथे आले मनकवडे | पैसा आला की, तिच्या मागे हाजी-हाजी करणारे ही येतात. |
| ८४. | उभ्याने यावे आणि ओणव्याने जावे | येताना ताठ मानेने यावे आणि जाताना खाली मान घालून जावे. |
| ८५. | उसाच्या पोटी कापूस | सद्गुणी माणसाच्या पोटी दुर्गुणी संतती असणे. |
| ८६. | ऊराचे खुराडे आणि चुलीचे तुणतुणे | अतिशय दयनीय परिस्तिथी. |
| ८७. | ऊस गोड लागला म्हणून मुळासकट खाऊ नये | कोणत्याही चांगल्या गोष्टीचा प्रमाणाबाहेर फायदा घेऊ नये. |
| ८८. | एक कोल्हा सतरा ठिकाणी व्याला | एका व्यक्तीपासून अनेक ठिकाणी उपद्रव होणे. |
| ८९. | एका कानावर पगडी, घरी बाईल उघडी | बाहेर खूप मोठा दिखावा, पण घरी मात्र दारिद्र्य. |
| ९०. | एका खांबावर द्वारका | एकाच व्यक्तीवर सर्व अवलंबून असणे. |
| ९१. | एका पिसाने मोर होत नाही | छोट्याश्या यशाने प्रसिद्धी मिळत नाही. |
| ९२. | एका माळेचे मणी | सर्वजण सारख्याच स्वभावाचे असणे. |
| ९३. | एका म्यानात दोन तलवारी राहू शकत नाहीत | दोन महान माणसे एकत्र गुण्यागोविदाने राहू शकत नाहीत. |
| ९४. | एका हाताने टाळी वाजत नाही | दोघांच्या भांडणात पूर्णपणे एकट्याचाच दोष असतो असे नाही. |
| ९५. | एकाची जळते दाढी दुसरा त्यावर पेटवू पाहतो विडी | दुसऱ्याच्या अडचणींचा विचार न करता त्यातही स्वतःचा फायदा करवून घेणे. |
| ९६. | एकाने गाय मारली म्हणून दुसऱ्याने वासरु मारु नये | दुसऱ्याने वाईट केले म्हाजून, आपणही त्याच्या सारखे वाईट कृत्य करू नये. |
| ९७. | ऐकावे जनाचे करावे मनाचे | लोकांचे ऐकून घ्यावे आणि आपल्या जे योग्य वाटेल तेच करावे. |
| ९८. | ऐंशी तेथे पंचऐंशी | अतिशय उधळेपणाची वृत्ती असणे. |
| ९९. | ऐरावत रत्न थोर | त्यासी अंकुशाचा मार | | मोठ्या व्यक्तीला यातनाही तितक्याच मोठ्या असतात. |
| १००. | ओझे उचलू तर म्हणे बाजीराव कोठे? | सांगितलेले काम बाजूला सोडून नकोत्या चौकशा करणे. |
सर्वनामाचे प्रकार : सर्वनामाचे मुख्य सहा प्रकार आहेत. १] पुरुषवाचक सर्वनाम … अधिक जाणून घ्या…
| क्र. | मराठी म्हणी | म्हणींचा अर्थ |
|---|---|---|
| १०१. | ओढ फुटो किंवा खोकाळ फुटो | कोणत्याही परिस्थितीत काम पूर्ण करणे. |
| १०२. | ओळखीचा चोर जीवे न सोडी | ओळखीचा शत्रू हा अनोळखी शत्रूपेक्षा नेहमी धोकादायक असतो. |
| १०३. | औटघटकेचे राज्य | खुप कमी वेळेसाठी राहणारी गोष्ट. |
| १०४. | कडू कारले तुपात तळले सारखरेत घोळले तरीही कडू ते कडूच | किती ही प्रयत्न केले तरीही एखाद्या दुर्गुणी माणसाचा मूळ स्वभाव कधी बदलत नाही. |
| १०५. | कणगीत दाणा तर भिल उताणा | गरजेपेक्षा जास्त जवळ असले की लोक कोणाची पर्वा करत नाहीत. |
| १०६. | कधी गाडीवर नाव तर कधी नावेवर गाडी | कधी गरीबी तर कधी श्रीमंती येणे. |
| १०७. | कधी तुपाशी तर कधी उपाशी | कधी श्रीमंती तर कधी गरीबी येणे. |
| १०८. | कर नाही त्याला डर कशाला ? | ज्याने काही गुन्हा किंवा वाईट कृत्य केले नाही त्याने परिणामाला घाबरण्याची गरज नाही. |
| १०९. | करवतीची धार पुढे सरली तरी कापते, मागे सरली तरी कापते | काही गोष्टी अश्या असतात कि त्या केल्या तरी वाईट किंवा न केल्या तरी वाईटच. |
| ११०. | करावे तसे भरावे | जशी कर्म केले असेल त्याप्रमाणे चांगले वा वाईट फळ मिळते. |
| १११. | बोलेन ती पूर्व दिशा | मी जे करेन ते योग्य, मी जे म्हणेन तेच बरोबर असे वागणे. |
| ११२. | करुन करुन भागला आणि देवध्यानी लागला | खूप वाईट कामे करून अखेर देवपुजेला लागणे. |
| ११३. | कशात काय अन फाटक्यात पाय | अगोदरच वाईट असताना आणखी वाईट घडणे. |
| ११४. | का ग बाई रोड, तर म्हणे गावाची ओढ | उगाचच निरर्थक गोष्टींची काळजी करणे. |
| ११५. | कांदा पडला पेवात, पिसा हिंडे गावात | चुकीच्या मार्गाने शोध घेण्याचा मूर्खपणा करणे. |
| ११६. | काकडीची चोरी फाशीची शिक्षा | लहानश्या अपराधाला खूप मोठी शिक्षा देणे. |
| ११७. | काखेत कळसा नि गावाला वळसा | वस्तु जवळ असतानाही इतरत्र शोध घेणे. |
| ११८. | काजव्याचा उजळ त्याच्या अंगाभोवती | छोट्या गोष्टींचा प्रभाव हा मर्यादित असतो. |
| ११९. | काठी मारल्याने पाणी दुभंगत नाही | रक्ताचे नाते काही केले तरीही तुटत नसतात. |
| १२०. | काडीची सत्ता आणि लाखाची मत्ता बरोबर होत नाही | जे काम भरपूर पैशाने होत नाही, ते थोड्याश्या अधिकाराने होते. |
| १२१. | काडीचोर तो माडीचोर | एखाद्या माणसाने लहान अपराध केला असताना त्याचा संबंध दुसऱ्या मोठ्या अपराधाशी जोडणे. |
| १२२. | काना मागुन आली आणि तिखट झाली | मागून येणाऱ्या व्यक्तीने आपल्यावर वरचढ होणे. |
| १२३. | कानात बुगडी, गावात फुगडी | आपल्या जवळ थोडी संपत्ती असताना त्याचे मोठे प्रदर्शन करणे. |
| १२४. | काप गेले नी भोके राहिली | वैभव गेले आणि फक्त त्याच्या खुणा राहिल्या. |
| १२५. | कामापुरता मामा | स्वतःचे काम करून घेईपर्यंत गोड-गोड बोलणे. |
| १२६. | काल महिला आणि आज पितर झाला | अतिशय उतावळेपणाची वृत्ती असणे. |
| १२७. | काळ आला होता. पण वेळ आली नव्हती | अंत होण्याची वेळ आली असताना थोडक्यात बचावणे. |
| १२८. | कावळा बसायला अन फांदी तुटायला एकच वेळ | कसलाही संबंध नसताना निव्वळ योगायोगाने दोन गोष्टी एकाचवेळी घडणे. |
| १२९. | कावळ्याच्या शापाने गाय मरत नाही | शूद्र माणसाने केलेल्या दोषारोपांनी थोरांचे नुकसान होत नसते. |
| १३०. | कावीळ झालेल्यास सर्व जग पिवळे दिसते | ज्या प्रकारची दृष्टी असते त्याच प्रकारे सर्व जण दिसतात. |
| १३१. | कुंपणाने शेत खाल्ले तर दाद मागावी कोणाकडे | राखण करणाऱ्यानेच विश्वासघात करून चोरी करणे. |
| १३२. | कुंभारणीच्या घरातला किडा कुंभारणीचा | आपल्या हातात असलेल्या वस्तूवर आपलाच हक्क सांगणे. |
| १३३. | कुडी तशी पुडी | जसा देहा प्रमाणे आहार असणे. |
| १३४. | केस उपटल्याने का मढे हलके होते ? | जेथे मोठ्या उपायांची गरज असते तेथे छोट्या उपायांचा काय उपयोग. |
| १३५. | कुत्र्याचे शेपूट नळीत घातले तरी वाकडे ते वाकडेच | कितीही प्रयत्न केले तरी काहींच्या मूळच्या स्वभावत बदल होत नाही. |
| १३६. | कुऱ्हाडीचा दांडा गोतास काळ | स्वार्थासाठी शत्रूला मदत करून आपल्याच माणसाचे नुकसान करणे. |
| १३७. | केळी खाता हरखले, हिशेब देता चरकले | एखाद्या गोष्टीचा लाभ घेताना गंमत वाटते मात्र पैसे देताना नकोसे वाटते. |
| १३८. | केळीला नारळी अन घर चंद्रमौळी | अतिशय दारिद्र्याची परिस्तिथी असणे. |
| १३९. | कोंबडे झाकले म्हणून तांबडे फुटायचे राहत नाही | निश्चित घडणाऱ्या गोष्टी ह्या कधीच टाळता येत नाहीत. |
| १४०. | कोठे इंद्राचा ऐरावत, कोठे श्यामभट्टाची तट्टाणी | महान गोष्टींची तुलना शुल्लक गोष्टीं सोबत होऊ शकत नाही. |
| १४१. | कोणाच्या गाई म्हशी आणि कोणाला उठा बशी | चूक एकाची आणि शिक्षा मात्र दुसऱ्याला |
| १४२. | कोरड्याबरोबर ओले ही जळते | अपराध्यासोबत निरपराध्याची गणना होणे. |
| १४३. | कोल्हा काकडीला राजी | छोट्या-छोट्या गोष्टींनी खुश होणे. |
| १४४. | कोळसा उगाळावा तितका काळाच | वाईट गोष्टीबाबत जितकी चर्चा करावी तितकी ती वाईटच. |
| १४५. | खर्चनाऱ्याचे खर्चते आणि कोठावळ्याचे पोट दुखते | खर्च करणारा स्वच्छेने खर्चकरतो, परंतु दुसऱ्याला ते रुचत नाही. |
| १४६. | खऱ्याला मरण नाही | खरे कधीच लपत नाही. |
| १४७. | खाई त्याला खवखवे | जो वाईट काम करतो त्याला नेहमी भीती वाटते. |
| १४८. | खाईन तर तुपाशी नाहीतर उपाशी | परिस्थितीशी जुळवून न घेता हट्टीपणाने बिनधास्त वागणारा. |
| १४९. | खाऊ जाणे तो पचवू जाणे | एखादे कृत्य धाडसाने करणारा त्याचे परिणाम भोगण्यासही तयार असतो. |
| १५०. | खाण तशी माती | जसे आई वडिल त्याप्रमाणे त्यांच्या मुलांचे वर्तन असणे. |
| १५१. | खायला काळ भुईला भार | निरूपयोगी मनुष्याचा सर्वांनाच भार वाटतो. |
| १५२. | खोट्याच्या कपाळी गोटा | खोटेपणाने वाईट काम करणाऱ्यांचे नेहमी नुकसानच होते. |
| १५३. | ग ची बाधा झाली | अहंकारी होणे. |
| १५४. | गरज सरो नि वैध मरो | आपले काम झाले की मदत करणाऱ्याची पर्वा न करणे. |
| १५५. | गरजवंताला अक्कल नसते | गरज असेल तर दुसऱ्याचे हवे तसे बोलणे निमूटपणे सहन करावे लागते. |
| १५६. | खाऊन माजावे टाकून माजू नये | पैशाचा वा संपत्तीचा कधी गैरवापर करू नये. |
| १५७. | गरजेल तो पडेल काय | केवळ बडबड करणारा माणस काही विशेष करू शकत नाही. |
| १५८. | गर्वाचे घर खाली | गर्विष्ठ माणसाची शेवटी फजितीच होते. |
| १५९. | गळ्यात पडले झुंड हसून केले गोड | गळ्यात पडल्यावर वाईट गोष्टी सुद्धा गोड मानून सहन करावी लागते. |
| १६०. | गळ्यातले तुटले ओटीत पडले | नुकसान होता होता टळणे. |
| १६१. | गाजराची पुंगी वाजली तर वाजली नाही तर मोडून खाली | एखादी गोष्ट साध्य झाली तर ठीक नाही तर तिचा दूसरा काही उपयोग करणे. |
| १६२. | गाड्याबरोबर नळ्याची यात्रा | मोठ्यांच्या आश्रयाने कधी-कधी लहानांचाही फायदा होतो. |
| १६३. | गाढवांचा गोंधळ, लाथांचा सुकाळ | मूर्ख लोक एकत्र आल्यावर मूर्खपणाचेच कृत्य घडते. |
| १६४. | गाव करी ते राव न करी | श्रीमंत व्यक्ती स्वतःच्या बळावर जे करू शकत नाही ते साधारण माणसे एकीच्या बळावर सहज करू शकतात. |
| १६५. | गाढवाच्या पाठीवर गोणी | एखाद्या गोष्टीची करबसल अनुकूलता असून उपयोग नाही तर तिचा फायदा हि करून घेता यायला हवा. |
| १६६. | गाढवापुढे वाचली गीता, कालचा गोंधळ बरा होता | मुर्खाला कितीही उपदेश केला तरी त्याचा काहीही उपयोग नसतो. |
| १६७. | गाढवाला गुळाची चव काय ? | ज्याला एखाद्या गोष्टीचा गंध नसतो त्याला त्या गोष्टीचे महत्त्व कळत नाही. |
| १६८. | गाय व्याली, शिंगी झाली | एखादी अघटित घटना घडणे. |
| १६९. | गुरुची विद्या गुरूला फळली | एखाद्याचा डाव त्याच्यावरच उलटणे. |
| १७०. | गुळाचा गणपती गुळाचाच नैवेद्य | ज्याची वस्तु त्यालाच भेट म्हणून देणे. |
| १७१. | गोगलगाय नि पोटात पाय | बाहेरून छान वाटणारी पण मनात कपट असणारी व्यक्ती. |
| १७२. | गोरागोमटा कपाळ करंटा | दिसायला देखणा पण नशिबाने दुर्दैवी असा व्यक्ती. |
| १७३. | घडाई परिस मडाई जास्त | मुख्य गोष्टीपेक्षा त्याच्या आनुषंगिक गोष्टींचाच खर्च जास्त असणे. |
| १७४. | घर ना दार देवळी बिऱ्हाड | स्वतःच्या डोक्यावर कोणतीच जबाबदारी नसलेली व्यक्ती. |
| १७५. | घर पहावे बांधून लग्न पहावे करून | स्वतःच्या अनुभवानेच माणूस शहाणा होतो. |
| १७६. | घर फिरले म्हणजे घराचे वासेही फिरतात | कोणावर बिकट परिस्थिती आली तर सारे त्याच्याशी वाईटपणे वागू लागतात. |
| १७७. | घरचे झाले थोडे व्याह्याने धाडले घोडे | आधीच असलेल्या अडचणीत आणखी भर पडण्याची घटना घडणे |
| १७८. | घरोघरी मातीच्या चुली | सर्वत्र सारखीच परिस्थिती असणे. |
| १७९. | घेता दिवाळी देता शिमगा | घ्यायला आनंद वाटतो तर द्यायच्या वेळी नकोसे वाटणे. |
| १८०. | घोडे कमावते आणि गाढव खाते | एकाने परशराम करावे व आळशी व्यक्तीने त्याचा गैर फायदा घ्यावा. |
| १८१. | घोडे खाई भाडे | धंद्यात फायद्या पेक्षा खर्चच जास्त असणे. |
| १८२. | चढेल तो पडेल | गर्विष्ठ माणसाचा गर्व उतरल्याशिवाय राहत नाही. |
| १८३. | चमत्काराशिवाय नमस्कार नाही, पराक्रमावाचून पोवाडा नाही | लोकांना काही विशेष कार्य करून दाखविल्याशिवाय लोक आपल्याला मान देत नाहीत. |
| १८४. | चवलीची कोंबडी आणि पावली फळणावळ | मुख्य गोष्टीच्या पयोगापेक्षा तिचा देखभालीचाच खर्च जास्त असणे. |
| १८५. | चार जणांची आई बाजेवर जीव जाई | जर जबाबदारी अनेकांची असेल तर काळजी घेण्यासाठी कोणीच घेत नाहीत. |
| १८६. | चार दिवस सासूचे चार दिवस सुनेचे | प्रत्येकाला अनुकूल परिस्थिती ही येतेच. |
| १८७. | चालत्या गाडीला खीळ | व्यवस्थित चाललेल्या कार्यात अडचण येणे. |
| १८८. | चिंता परा ते येई घरा | दुसऱ्याचे वाईट चिंतित राहिले, कि ते कधी-ना-कधी आपल्यावरच उलटते. |
| १८९. | चिखलात दगड टाकला आणि अंगावर शिंतोडे उडतात | स्वतःच्याच हाताने स्वतःची बदनामी करून घेणे. |
| १९०. | चुलीपुढे शिपाई अन घराबाहेर भागुबाई | घरात शूर पणाचा आव आणायचा व बाहेर मात्र घाबरायचे. |
| १९१. | चोर सोडून संन्याशालाच फाशी | खऱ्या अपराध्याला सोडून निरपराध माणसाला शिक्षा देणे. |
| १९२. | चोरांच्या हातची लंगोटी | ज्याच्याकडून काही मिळण्याची आशा नसते त्याच्याकडून काहीतरी मिळवून घेणे. |
| १९३. | चोराची पावली चोराला ठाऊक | वाईट माणसांनाच वाईट माणसांच्या युक्त्या कळत असतात. |
| १९४. | चोराच्या उलट्या बोंबा | स्वतः गुन्हा करून दुसऱ्यावर दोषांरोप करणे. |
| १९५. | चोराच्या मनात चांदणे | वाईट कृत्य करणाऱ्यालाच आपले कृत्य उघडकीस येईल की काय अशी भीती सतत वाटत राहते. |
| १९६. | चोरावर मोर | एखाद्या गोष्टीच्या बाबतीत दुसऱ्याच्या वरचढ ठरणे. |
| १९७. | जलात राहून माशाशी वैर करू नये | ज्यांच्या सहवासात रहावे लागते त्यांच्याशी शत्रुत्व करून घेऊ नये. |
| १९८. | जळतं घर भाड्याने कोण घेणार ? | नुकसान करणाऱ्या गोष्टीचा स्वीकार कोणीच करत नाही. |
| १९९. | जळत्या घराचा पोळता वासा | प्रचंड नुकसानीतून जे वाचले ते आपले समजून समाधान मानावे. |
| २००. | जशी देणावळ तशी धुणावळ | जितका मोबदला त्याच प्रमाणात काम करणे. |
इतर लिंक्स :
➥ मराठी रंग :
➦ विशेषण व विशेषणाचे प्रकार
➥ सर्वनामाचे प्रकार
50 marathi proverbs, proverbs in english to marathi, proverbs meaning in marathi, Marathi Mhani (मराठी म्हणी), मराठीतील सर्व म्हणी, मराठी भाषेतील म्हणी व त्यांचे, मराठी म्हणी व त्यांचे अर्थ, marathi mhani v tyanche arth, list of marathi mhani, marathi v arth, marathi mhani with meaning.
